Koken voor meer personen is leuk. Bepaalde gerechten lenen zich nu eenmaal beter om voor meerdere personen te bereiden. De bekende stoofpot, een mooie maaltijdsoep, een lekkere taart. Wie veel kindermonden moet voeden, komt al snel uit bij pannenkoeken, verse broodjes met daarin een smakelijk knakworstje, pizza of pasta bolognese. Overigens doen diezelfde pannenkoeken het ook goed bij volwassenen. Makkelijk voor te bereiden ook. Bak dan een grote stapel flensjes. Vouw elk flensje dubbel, leg ze in een ovenschaal en warm later even op in oven of magnetron. Als gezond voorafje kan er dan een kop erwtensoep worden geserveerd, waarmee een klassieke combinatie op tafel komt.
Goede keukenplanning oogst gemakstijd
Koken voor meer betekent ook een goede keukenplanning maken, voorbereiden dus. Want die stoofpotten vergen een langere bereidingstijd. Althans, ze moeten langer op het vuur. Meestal een aantal uren, waarbij geldt: zacht sudderen, op een echt lage vlam (pit, stand) geeft het lekkerste en dus beste resultaat. Het meeste vlees dat gestoofd wil worden, houdt niet van die grote hitte. In ieder geval niet voor langere tijd. Aanbraden ja, en dan de hittebron temperen. Geef het vlees de tijd, laat het rustig gaar worden en de verschillende smaken van kruiden en andere toevoegingen in zich opnemen.
Laat lekker sudderen
Het fijne aan gerechten die in zo’n grote pan gaan, is dat je er tijdens dat proces van sudderen vrijwel geen omkijken naar hebt. Wel in de gaten houden dat het vlees niet te droog wordt, ook als het in de oven staat. Maar verder zijn het uren die door de pan zelf worden ingevuld. De echte planmatige kok kiest ervoor dat er ’s avonds een pan staat te pruttelen. Eten, opruimen, en dan het gerecht voor de volgende dag voorbereiden. Een beetje handig zijn dus en tijd doet de rest.
Een snel en een langzaam recept
Even terug naar die flensjes. Want erwtensoep past daarbij, maar ook zoveel meer. Bijvoorbeeld een stevige goulashsoep. Wie in de winter met de auto naar de besneeuwde bergtoppen in de Alpen rijdt, komt deze verwarmende lekkernij overal tegen. Vaak staat er op de deur en op de menukaart ‘Gutbürgerliche Küche’, wat zoveel betekent dat u iets krijgt wat ruimschoots heeft bewezen aan vele generaties goed te smaken.
Snelle goulashsoep (uit Oostenrijk, recept voor circa 4 personen)
- 250 gram gaar schenkelvlees (gewogen zonder bot dus)
- 3 grote (witte, gewone) uien
- 3 grote aardappelen
- 1 eetlepel tomatenpuree
- 1 eetlepel paprikapoeder (mild)
- 1 theelepel zout
- halve theelepel karwijzaad
- scheutje azijn
- vet (of gewoon boter, zonnebloemolie)
- naar wens: bouillonblokje
Snijd het vlees in stukjes en de uien in plakken. Verhit het vet en bak daarin de ui. Voeg dan toe: karwijzaad, paprikapoeder, zout en azijn. Roer de massa goed door; intussen staat het op getemperd vuur. Nu kan het vlees erbij, en daarna de tomatenpuree. Goed roeren, laat het vlees mooi bruin worden. Vervolgens zoveel water toevoegen dat de massa ‘net onder’ staat. Dit geheel mag nu zeker zo’n 20 minuten sudderen.
Snijd intussen de aardappelen in kleine blokjes, voeg toe aan de soep in wording. Wanneer de aardappelen gaar zijn, proeven of de soep voldoende pittig is (een schepje zure room of yoghurt erbij maakt het milder, en is sowieso heel erg lekker bij dit soort soepen). Serveer dit met warm stokbrood, kruidenboter, en op tafel een schaaltje met kleine augurkjes.
Dit is een recept voor de handige kok. Want dat schenkelvlees komt natuurlijk uit een pan, waarin eerst een geurige bouillon getrokken is. En zo heb je alvast een voorraad voor de feestdagen, want bouillon is heel goed in te vriezen.
Vrieskou en marinade-pret: Sauerbraten
Over vriezen gesproken, de winter leent zich bij uitstek voor een gerecht dat dagen voorbereidingstijd nodig heeft. Lees: marinadetijd. In Duitsland, Oostenrijk en ook wel Zwitserland is het op de kaart te vinden, en elke zichzelf respecterende thuiskok in deze contreien zal dit kunnen maken. Sauerbraten, overheerlijk, geschikt voor veel personen en altijd succes.
Sauerbraten (uit Duitsland, recept hier voor circa 4 personen)
- 1 kg rundvlees, aan een stuk (vraag de slager om een schouderstuk, dit relatief magere vlees leent zich met de fijn dooraderde structuur heel goed voor dit gerecht)
- 2 uien
- 2 wortels
- 2 laurierbladeren
- 4 jeneverbessen, platgedrukt
- 4 zwarte peperkorrels, fijngemaakt
- 250 ml azijn (gewone witte of rode wijnazijn)
- 500 ml water
- 1 theelepeltje zout
- snufje tijm
- 2 kruidnagels
- beetje suiker
- 125 ml zure room of vette yoghurt
- 2 plakken (gewone) ontbijtkoek
- vet, boter, zonnebloemolie om het vlees aan te braden
Stap 1
Uien en wortels schoonmaken, in grove stukken snijden. Met laurierblad, peperkorrels, jeneverbessen, zout, azijn en water in de pan, en aan de kook brengen. Laat 1 minuut doorkoken, dan van het vuur. Laat 20 minuten afkoelen.
Stap 2
Leg het vlees in een kom, schaal of pot van aardewerk, en giet daar de nu wat afgekoelde marinade overheen. Het vlees moet geheel bedekt zijn. Leg er een doek overheen en laat het geheel zo minimaal 2 dagen staan. Vroeger werd het vlees in de koele kelder van het huis geplaatst, waar de temperatuur 10-12 graden was. In de ijskast zetten mag ook, wel helemaal onderin anders wordt het te koud. Af en toe het vlees keren. Het laten marineren mag ook langer, sommige koks wachten rustig een week…
Stap 3
Haal het vlees uit de marinade, droog het af met keukenpapier. Braad het nu goed aan. Zeef de marinade. Giet telkens zoveel hiervan bij het vlees als nodig is. Het vlees heeft zo’n 3 uur nodig om gaar te worden. Wie dat wil, doet er ook een scheutje goede rode wijn bij.
Stap 4
Breek de ontbijtkoek in kleine stukjes, en roer door de saus van het vlees. Het lost vanzelf op, en het bindt mooi. Proef, en voeg nog toe, naar smaak: een beetje suiker, en peper en/of zout. Neem het vlees uit de pan en snijd in plakken. Roer vlak voor het opdienen de zure room of yoghurt door de saus.
De lekkerste begeleiders zijn hier rode kool, zelfgemaakte appelmoes, fijne doperwtjes, en aardappelpuree. Succes verzekerd, en een gerecht dat goed is voor te bereiden.
Dus echt geschikt voor een tafel waar een heel gezelschap hongerige blikken naar de keuken werpt.